Monday, June 25, 2012

अम्मालि प्रार्थना


गेले शुक्रवारा वरं जालिं.  फोण वाजता.  व्होळ्ळि धूव तं.  "आम्मा, सूर्या कृष्णमूर्थि सारॆलें फॊण आशिल्लें.  कॆरळा संगीत नाटक अकाडमींतु थाकून माका कलारत्ना म्हळ्ळॆले नावारिफेलॊषिपदिवंचाक वताय खंय.  एक घंटे भितीर चानलांतु उळादूनु सांगतनि. वरारि  टि.वी. चोयाय.  प्रथम अम्मालॆय, बप्पालॆय लागि सांगता म्हॊणु तं".  आमीयि टी.वी. दवरलि. चॊवनूचि बेसलिं

मिगॆले धुवॆक अवार्ड मस्त म्हेळ्ळॆलिं आसाय.  जल्यारीय, एक वर्ष जावनु तीणे कडचे कष्टांक अंगीकार जावयात य्हॆं अवार्ड म्हॊणु माका दिसलें.  नायरि देवळांत वाजुचे सॊपान संगीताक ऒवसूनु, मलयाळांतूले प्रमुख कवि श्री कावालम नारायण पणिक्करान गींत बरयलेल्याक मॊहिनियाट्टमकंपॊसकरनु, शिकॊवनु, खॆळॊवनु दाकवंका. गणपतीलि काणीयो तं ताणे काव्य रूपान बरयलॆलिं.  भाव, राग, ताळ, सग ओवसवनुडान्स’ ’कंपॊसकरका.  तॆं तीणे चांग प्रकारिं करनु तिगॆले धुवॆक शिकवनु खॆळयलें.  निषपक्ष जावनु चोयलॆल्यांक कॊणाकय चांग म्हॊणु नंतन सांगूक जायना.  

युवजनॊत्सवथाकून आरांभिल्लें तं धुवॆक अंगीकार मॆळूक.  मागीरि अवार्ड मस्त म्हेळ्ळिं.  फूडॆचो प्रसिडॆन्ट Dr.  अबदुळ कलामाले हतांतु थाकून परॆन तिका पुरस्कार म्हेळ्ळॆलें आसा.  डान्सांतूलें तिगॆलें वड्डप मिगॆले मनांतु अयलें.  मिगॆळो मांवु अनीक मायिं करनु तं तिका नृत्य शिकोवंचाक मुखार सरळॆलिं.  मागीरि तिगॆलो बप्पा मुखार सरळो.  तिका डान्सांतु मुखार हाडूक भारि प्रयत् केल्लॆलें तिगॆले बप्पान तं. प्रथम तुरवूर गावांतूचि शिकूनु, मागीरिकॆरळ कलामंडलांतुचार वर्ष शिक्कीलि.  तॆं जवंचानिक ती FACT Fine Arts Wing ’स्कूळांतुअध्यापिका जावनु कामारि चळ्ळि.  ’कुचिपुडिनृत्य शिकूक तीका स्कोळरषिप म्हेळ्ळें.  आन्ध्रा प्रदॆशांतूलेकुचिपुडिगावांतूचि वचूनु तॆं शिकूक तिका भाग्य म्हेळ्ळें.  

मस्त शिष्यगण तिका आसाय.  तांगॆलि आराधनाय स्नॆहूय तिका भारि म्हेळता.  अम्मा-बप्पालो, भवंडालो, बमुणालो, बमुणाले घरकडच्यांलो, तिगॆले चेरडुवांलो सगसपॊरटतिका भारि म्हेळता.  कुटुंब जीविता भरशि कलादॆवि जावनु आशिल्ले सरस्वती सॆव करूक अम्मा-बप्पाले मनांतु थाकून आशिल्लि प्रार्थना तिका मुखारीयि बळ दीवो.

Friday, March 23, 2012

मिगॆले उडगसांतूलो संसार पडवो

अमगॆलि परबो आरांबिताय संसार पडवॆक तं.  चैत्र मास प्रथम शुक्ल पक्षांतुलो पडवो तं संवत्सर प्रथम ना जाल्यारि संसार पडवो.  

फूडे आशिले आचराणा पासून, एक विवरण सांगता.  गावांतुले पूर्व दिशॆरि दर्शन जावनु आशिले परमांतूलिं घरं.  तवळचे वास्तु प्रकारिं कूडि, वसारो, वसेरि, चारीं तांतुलॆनि जगलियो, चायप, सग दरळांकय उंबर, कूडीचे मुखारि आंगणा मध्यारि तुळसी.  तॆ काळाचे घरं तशि तं.  

सूर्यॊदया फूडे नवे वर्षाक स्वागत करूक आंगण झाणु शितॊड फफूणु शुधि करतनि.  घर कॊयरु काणु पुशितनि.  कूडीचॆय वसरॆचॆय मध्य आशिले दरळाकय, कूडीचे मुखावले दरळाकय, तुळसी आणि भाणाकय अंबॆ पल्या तॊरण मंदितनि.  सगटंय तॆल लावनु न्हावनु चांग वस्त्र नेसतनि.  बायलो तुळसीक उदक खालनु यॆवनु स्थानावॆलो दीवो लायतनि.  तांदुळ्या पिट्‍टि कालॊवनु उंबरो बरयतनि.  साळिग्राम आशिले घरकडे दादले दॆवाक पुजा करतले.  

देवळ लागि आशिलिं पोळेरांत कोडु निंबा पत्‍ति आणि साकर (पैंदार) घॆवनु देवळांतु वोचुनु निवॆदु करवनु दॆवाक पांय पॊण बटमम्माक दक्षिणाय दीवनु पोरतुन येतनि.  घरकडे यॆवनु सगटंय निवॆदु खातनि.  देवळ दूरा आशिलिं घरकडे निवॆदु करनु खातनि.  रिते पोटार कोडु निंबा पत्‍ति आणि साकर (पैंदार) करनु खवंचे आरॊगयाक चांग तं.  जीवित म्हळॆलें सुख अणी दुख एकडे जालेलें तं.   दॆवान दिलॆले अणभव गॊड जाल्यारीय, कॊडु जाल्यारीय एकच लेकान अणभव करका म्हळॆलें तत्व तंतु आसा.

मागिर खाण.  मुर्थमल दिसाच पोणसा खोल्लि वीरा शीगिरान तोपूनु, खोट्‍टो करनु दवरतनि.  उडदा पिटांत परमळु सुवादु येवंचाक जीरें, हरवि मिरया सांग, अल्लें, करबा पत्‍ति कोचलु करनु घालनु मिश्रण करनु खोट्‍टॆंत पीट भॊरनु उकडून काडतनि.  ताका हिट्‍टु म्हॊणूय, खोट्‍टो म्होणूय सांगताय.  तंबळि, अडगय इष्ट आशिल्यांत बुडॊवन खातनि.

देनपरांचे जेवणाकय इत्‍ति सग करका म्हॊणु परणे मनिषानि ’मेनु’ करनु दवरळॆलें आसा.  शीत, तॊय, सॊय भजिल्लि घश्शि, चोणेदाळि आणि नंदरबाळें कॆळें, काजुबी, गॊड सग घालनु मस्सोल वट्‍टुन घालनु आंबट करतनि.  उपकारि, कॆळॆ फडि, अल्लें, अडगय, अप्पॊळु सग तं करप.  तॆरयापान मस्त म्हेळचे गावांतुलि पतरवडे घशीय करताय.  एक समीकृत आहारा रुपान तं परणे मनिषानि आहार करप म्हॊणु मनां जाता.  जीरूक अल्लें आणि जिबॆक धार येवंचाक अडगय.  दाळि, कॆळें, गॊड, नारळु सगटांतूयीं अमगॆले दॆहाक जाय जालॆंले सग आसा. 

जेवण कॆळि पन्नारि तं.  तंतूय नॆम मस्त आसाय.  दावे तंतु तुद्दि जावनु तं पान दवरका.  एक चोळकॊय जाय.  पन्ना तुद्दियॆ कड्‍डॆन एक हिट्‍टु दवरका.  मागिर तं वाडूक आरांबुका.  एकॆक रावंदय वाडूक एकॆक स्थान आसा.  थंगाचि तं वाडका.  शितारि तूप वाडतनि.  तॊयाचे शीत जॆवण जावनु दुशॆरि एदें शित आणि धंय वाडतनि.  जॆवण जाल्यार परबॆ मुख्य कयरिं जालिं.

नवे व्हारडीक जालॆले धुवांक आणि जावयांक अपोवनु हाडप आसा.  परबॆ जॆवण सग जावनु वचे वॆळार वसरॆर बेसॊवनु, गोडशे मुखार दवरनु न्हवें वस्त्र दीवंका.

सांजॆचे  देवळांतु संसार फल सांगप आसा.  नवग्रहं खंय आसा म्हॊणु चॊवनु त्या वर्षाचि कृषि, व्यवसाय, गावांतूलें समाधान सग कशि असतने म्हॊणु बटमाम प्रवचन करतॊलो.

आतां जन चडय फ़्ळाटांतु राबताय.  मुखावॆले देरलाक तॊरण मंदुयात.  कॊडु निंबा पत्‍ति आणि साकर दॆवाले मुखारि दवरनु खावयात.  परणे ’मेनु’ तकीत जॆवणाचे विभव करनु जॆवयात.  आमि खंतय राबताय म्हळॆलें नयिं, कशि राबताय म्हळॆले तं मुख्य.  सगटयं एकमळीन संतॊषान एकसनीचि बेसूनु जेवताय जल्यारि एक लगॆन स्वाद असतॊलो.  जल्यारि आतां अमगॆले चेरडुवांक मस्त कूट नष्ट यॆता.  सूर्यॊदयाचे फूडे आशिले कॊंबॆलो शंखनादु, अंगणांतु फंतीरि राबिल्ले झाडावॆले उग्रमेल्ले कॊळे, सुर्यप्रभा लागनाफडॆन हळूचि पत्‍ति विसकळावनु सूर्याक चॊवनु हासुचिं फुल्लं, सवणॆलें नामसंकीर्तन, सग अमगॆले चेरडुवांक खंतय दिकूक येता? उदयसूर्याले सकाळीचे ओतांत रबनाफडॆन दॆहाक ऊर्ज म्हेळता.  यॆं सग मनाक, कन्नाक, दॊळॆंक सग संतॊष दिवंचे तं. तॆ अमगॆलि चेर्डूवं आणाभव करतायवे? 

Saturday, February 18, 2012

मन भरलॆले एदींचि निमिष

All India Konkani Parishad  तीन दिसांक मुंबै चोवंकूक वत्ता म्हॊण आयकता थाकून, माका एक वोचुका, दॊन घंटे थंगा बेसुका, एदॆचि बरपेल्यांक मॆळका अणि तंचे लागि उलॊवंका सग म्हळॆलि आशा मनांत वड्डलिं.  वर्षं जल्याले खातीर दॆहाचि अवस्था चांगि न्हय.

मस्त कोंकणि आशिलिं थंगा.  गॊंय, कॆरळ, कर्णाटक अणि महाराष्ट्र सग थाकून आयलॆलिं. अम्मीय तंतु एकडे जालिं.  अमगॆलिं कोंकणि भवंड उतुलूंचि एकडे जालिं म्हॊण दिकून मनांत भॊरनु खुशि जालिं.  कविता बरवंचि, काणि बरवंचि, साहित्य अकाडमींतूलिं अणि कोंकणि भसॆ बेगॆक काम कोरचिं सग.

तंतु एदॆचि जाणालागि वळख काडूक जालि.  अमगॆले कॆरळांतु थाकून अयलॆलिं कोंकणि भवंड, फिलोमिना म्हळॆलि एक कवयित्रि, बांगळूरचि एक कवयित्रि मायं, मुंबैचि दॊन-तीन मंयो सग.  हांव बरयलॆलें ’अयॊध्या’ म्हळॆंले ’नॊवल’ गॊयॆंतूले कोंकणि अकाडमींतूले जयंति नायकाक दिवंचाक जलॆंल्यांत माका व्हॊड संतॊश जालो. कोंकणि साहित्य अकाडमि प्रसिडंट श्री दिलीप बॊर्कर माम जावनु उलॊवंचाक जालॆल्यांतूय व्हॊड संतॊष जालो.  मागीरीय मस्त जाण जावनु मॆळूक आमका सहाय केलॆले तं कॆरळांत थाकून आयलॆले रमॆष पै अणी सिवानंद शॆणै.  तांका मिगॆलो धन्यवाद. 


मनांत भॊरन तृप्तीर पोरतून आयलिं.  मनांत दवरूक एदॆच चांग अणभव म्हेळे.