मिगॆलो बप्पा परकाडचो रंगनाथ प्रभु. सॊळा वर्ष परॆन तं हांव बप्पाथयं वड्डल्लिं. तंतूलि दॊन वर्ष कायिं मनांजावनतिल्लि प्राय. मागीरि आशिलिं १४ वर्ष मिगॆले उडगसांतु अशिले सग ’मिगॆले उडगसांतूलो बप्पा’ जावनु हंगा बरयता.
स्नॆहनिधि तं अशिलो अमगॆलो बप्पा. बप्पान एल. टि. शिकचे वॆळारि सोयरीक यॆवनु मुट्टत्त कुरिकॆल घरकडचे रामकामत मम्माले धूवॆक व्हरडीक केलि. एक वेकॆषनाक लागि राबून मावॆक बप्पाथयं सॊणु, बप्पा एल.टि शिकवण पुरतें कॊरूक मधुरा गावांतु गेलो. पोरतून यॆवु भितरि माव बाळांति जावनु चेल्लि जालि. चेरडाले तॊण्ड सरी दिकूनातिले माव गेलि. बाळांति जालि म्हळॆले टेलग्राम मॆळनु चेरडा चोवंचाक अयलॆले बप्पाक, चेरडाक मात्र तं चोवंचाक जाल्या. तॆ मावॆन बप्पाक बरयलॆलिं बरपं सग बप्पान रकून दवरलॆलिं तं. ती आक्काय, अम्मीय कॊरनु ६ जाण चेरडूंव तं बप्पाक. आतां आमि तीनि धूवॊय पराकाटचो भावूय तं आसाय.
सकळींचि उटायल्यारि बप्पा आमकां जागयतॊलो. ’सबॆरा हॊ गया, सूरज आसमान पर निकल रहा हे’ म्हॊणु अवंगॆले राष्ट्रभाषॆन तं बप्पा अवंका जागयतॊलो. अम्मा वसरॆंतु वतलि. बप्पा फूल काडूक वतॊलो. मगलॆन हांवय वतनि. दॆवा कूडांतु मस्त दॆवालिं चित्र आसाय. ताका सग माळा गंतून घालका. बप्पान माकाय शिकॊवनु दिलें. फूल गंतप मिगॆलॊचि काम जालो. भॊरनु तरांचे फुल्ला रूक घरकडे आशिले. उदकांतु वडुचिं, उंचारि रुकारि वडुचे जीवांचि नावं सग सांगुन दितलो. उद्दॆवनु येवंचो आदित्यालि चंदाय अवंका दाकॊवनु दितलो. आमि आस्वादन करतनि. परमांतु किरळेवंचे झाडांतु वोकदा फल आशिलिं, रावंदये कडचिं झाड सग दकॊवनु ताजें नांव संगूनु दितलो. पत्रवॊडो बप्पाक प्रिय खाण तं अशिलें.
त्रिसंध्यॆ वॆळारि सगटानीय रामराम म्हॊणका म्हॊणु तं बप्पालो नॆम. तॆ बेगॆक बप्पान सर्व दॆवालॆय श्लॊक अवंका शिकॊवनु दिलॆलें तं. ताजो अर्थूय सांगून दिलॊलो आसा. बप्पाय अवंचे भरशि बेसून म्हणतॊलो. रामायण, भागवत यॆं कायिं अम्मि वचिलॆना. तंतु इति आसा म्हॊणु अमंका बप्पान संगून दिलॆलें आसा. पौडर आदि सग तोण्डाक लावंचे बप्पाक इष्ट ना आशिलें. एक फंता आरटाक घरकडे अयलॆले सोयरॆनि, मिजे तोण्डाक एदे पौडर लायलें. तन्नि नेणतें तॊण्ड धूवॊवनु तं बप्पान माका देवळांतु पेटॆयल्या. तशि स्नॆहांतूंचि बप्पान, चांग बल्लाव, कोप्पुका जालॆल कडे कोप्पूनु, स्नॆहान उपदॆश दीवनु, आमंका वडयलिं. प्रकृतींतुले, एकेकापसूनूय संगून दिलें. पुराणांतूलि कणियॊय तंतूलि आदर्शय सग मनांतु कॊरनु दिलिं. मनांतु चांगपणा बीज पळ्यारि, चेरडुवानि व्हॊड जल्यारीय वायट जावना.
तीनि वर्षारि जालॆले दॊन संभव मनांतु आतायं जिवंत असाय. संजॆचे बप्पान माकाय घॆवनु चोवुंकूक वचप आशिलें. एदॆंचि चवंकॆयतॊलो, एदॆंचि कडतॊलो. स्कूळालागिचानि एदॆंचि चोवंकून देवळांतु नॊडो काणु तीर्थ दिवंचो वॆळु जाल्यारि, आरटा तळयॆंतु दॆवनु हाथपाय धूवनु दॆवाक पायंपॊणु तीर्थ काणघॆवनु प्रदक्षिण काणु तं घरकडे येतनि. एक दीसा घरा गेयटांतु पवंचानीक हाथु वळता म्हॊणु माका खल्लाक राबयलि. माका तॆं सम जलेना. चॊणु वोचुन्ना, काणूचि वॊरका म्हॊणु हांव. काणु वोरन्ना म्हॊणु बप्पा. बप्पान तीन फंत सांगले, "चोवंकूनु भितरि अयलॆना जल्यारि कव्वड दितॊलो" म्हॊणु. हांव चोण्णा म्होणूचि रबलिं. बप्पा गेयिटा भितरि निपून राबीलो म्हॊणु हांव नॆण. वॆळु वता तकीत भायर काळूक जाता. मनांतु भय दिसता. कवड दिवनूय आसा. हांवे रॊणु "बप्पा" म्होणु उळदीलो. उल्लो आयकून बप्पा भायर आयलो. माका बोटाक धॊरनु भितरि वेलि. तेदुसचॆन मिगॆलें हट गेलें.
मागीरि वेगळो एकु संभवु, आरटा तळियांतु हाथुपायु धुवंचाक वचे वॆळारि, माका उदुकापशि ५-६ मॆट उंचारि राबॊवनु बप्पा खल्लाक देवलो. उदकांतु दॆवनु तॊंड धुवंचे वॆळारि, उदकांतु इतिकीं पोडचो सोवदु आयकीलो. बप्पान मेटारि चोवंचानीक माका दिकूक यॆना. उदकांतु मिगॆलो पय्या हुंगॊटो बप्पाले हथांतु मेळो. ओडून उंचारि कळि. चोगो काणु पीळुं पुसून रण्णे राबॊवनु, देवळांतु वॊर्नु बोटुमम्माकरॆन तीर्थ मारॊवनु घरकडे घॆवनु आयलो. "बप्पान थंगाचि राबका म्होणु सांगिले अयकिलॆं जल्यारि, अशि जातने आशिलें वॆं?" बप्पान निमगीले. सर्व कयरॆंतूय मलगडॆन सांगिले अयकुका म्हॊणु हांव शिकीलिं.
एकि भरकूण अयल्यारि, अम्मा एक एलता-पेलतांतु गेल्यारि, लागि बेसून पोरसून वोकद दीवनु ’टेनषन’ भोगुचो बप्पा, सान चेरडुवांक खंदॆरि घालनु निद्दावंचो बप्पा, वसरेंतु अम्माक सहायाक वोचो बप्पा, अवंका तेग जाणांकय बेसॊवनु लेक्काचे टॆबिळ म्हॊणॊवंचो बप्पा. यॆं सग आतायं उडगसांतु आसा.
भॊगंती देवळांतु तॆ कालाक वर्षाक दॊन दिसांक कथकळि आशिलि. मदराति जाले कडॆरि, एकि नीद जलॆले आवंकाय घॆवनु, देवळांतु वोचुन, कथकळियॆचि काणि इतॆं? तानि आंग्य दाकोवुंचाचे अर्थु इतें? सग म्हॊणु सांगनु मनांतु कॊरनु दिवंचो बप्पा, तॆ भरशि वोळ्ळम्माक कॊपु हाडॊवुंचाक रसपति सांगुचो बप्पा, आशि स्नॆहसंपन्न जावनाशिल्ले कुटुंबनाथाचे चित्र तं मनांतु.
अमंका अम्मातंतुलॆनि वोचुन राबूक घर कायिं ना आशिलें. अमगॆलि अम्मम्मा, अम्माले सनप्रायॆचॆरीचि गेलि. दुशॆरि व्हरडीक केलॆलि सम नयिं आशिलि.
स्कूळांतु गेल्यारि, प्रभुसार चेरडुवांक प्रिय आशिलो अध्यापक तं. एक विषया पासुनु बप्पान क्लास कळ्यारि, ते क्लासांतु शिकॆयलॆलॆंतु थाकूनु इति निमगिल्यारीय, चेरडूवं जाप सांगतनि. चेरडुवानि तॆं विसोरना. व्यक्त जावनु सांगून मनांतु कॊरनु दिवंचाक आशिलि बप्पालि प्राप्ति व्हॊडि तं. बप्पाले शिष्यांक बप्पाचॆरि व्हॊड बहुमान तं आशिलो. शिकोवंचि चेरडूंव जाल्यारीय, तांगॆले स्वभावांतूय बप्पा श्रद्धा दितालो.
तॆ कालाक हैस्कूळांतु फीस दिल्यारि तं शिकुयात आशिलें. दिवंचाक प्राप्ति नतिलिं चेरडूवंय आशिलिं. शिकवणॆक दष्टीक आशिलिं चेरडूंव दामु ना म्हळॆले खातीर शिकवण राबॊवुंचाक बप्पान आयकुन्ना. बप्पाले एक शिष्यान अमंगॆले घरकडे येवंचानीक "प्रभुसार ना आशिलो जल्यारि, मिगॆलिं चेरडूंव आजि उप्पाशिं पडतनि आशिलिं" म्हॊणु सांगले अयकुचानीक, माका व्हॊडु अभिमानु दिसलो. असुख जावनु क्लासांतु यॆवंचाक जावनतिले चेरडुवांक, परीक्षॆ फूडे फ्री पीरीडाक तॆं मनांतु कॊरनु दितोलो. तॆं आतायं उडगसांतु आसा.
वर्षाक दॊन दिवस स्कूळांतु विशॆष दीस तं. तेदूस स्कूळांतु सम्मॆळन असतने. दीवाळीक चित्तिरतिरुनाळ रय्यालो जन्मदिवस, चित्तिरतिरुनाळालें फॊटो शिंगारनु, हस्ती फटीरि काणु व्हॊडि घॊषयात्रा आसा. मुखारि नादस्वर, मगलॆन चेंण्डॆ वाजप, मद्दें हस्ती लागि जावुनु ’वंचिपाट्ट’ बॊरॊवनु शिकॊवनु सांगून दिवंचो बप्पा, बप्पालगि मस्त चेरडूंव, म्हॊणु दिवंचे आवर्तन करताय. ताजे साहित्यय, म्हण्णीय सग व्होडान संगून दिवंचे बप्पाले चित्र आतायं मनान्तु दिकूक येता. दीवाळि तेदूस सकाळींचि उटायलेर, आमि हाळांतु वतनि. थंगा रय्याले फॊटो शिंगारनु दवरलेंले तं तेदूस आमि ’कणि’ चॊवप.
सम्मॆळनाचि ईश्वरप्रार्थना चडय बप्पानचि तं बरवप. बप्पान मलयाळम भसॆन बरयलॆले प्रार्थनॆचो ऎकु कुटूको, उडगसांतु थाकून; "विश्वैकनाथा विमलविभॊ तवकरुणामृतम नित्यवुम, श्रीचित्रजातन क्षितिपतिराजनिल चोरियॆणम सरवॆशा."
"स्कूळ डे" आयल्यारि प्रथम सम्मॆळन, मगीरि सम्मानदान, तॆं जावनु गींत, नृत्य अनीक तीनि नाटक असतनि. प्रथम हिन्दि नाटक, लागिचे मलयाळम नाटक, मगीरि इंग्लीष नाटक. सग जयनाफडॆण फल्लें फल्लें जातने. तंतु अभिनय कोरचे चेरडुवांक सोदून काणु, तंका ’डयलॊग’ शिकोवंचो कामु बप्पालो तं. ऎक फंता इंग्ळीष नाटकांतु, ’षैलॊकाचे पार्ट कॊरकाजलॆले चॆडॆक येवंचाक जालॆना. तॆं पार्ट बप्पान कोरका जालॆ. कोणाक मनांतु जालॆना कॊणकीं षैलॊक जालॊलो म्हॊणु. प्रैस उळदून सांगुचानीक, तॆं सॊणु लागिचॆक दिल्यारि पूरो म्हॊणु बप्पान सांगले. स्पॊरट्स अयल्यारि, एक टॆप, बूकु अनीक पॆन घॆवनु सर्व कडॆय बप्पा आसतलो. स्पॊर्ट्सांतु स्टॆयिट लवलारि परॆन चेरडुंव पवलॆलि आसाय, बप्पाले शिक्षणारि. ताशि स्कूळाचे उन्नतीक, चांग नावांक जावनु दॆहाचे आरॊग्य चॊवनातिलें काम करतालो तं बप्पा.
तॆ कालाक, ’कोस्टिन पॆपर’ प्रिन्ट करवप कायं ना. आतांचे उतुलॆंचि विभाग कायिं एक क्लासाक तवळि ना. पॆपर ’सैक्लोस्टयल’ कॊरनु घरकडे दवरप. परीक्षॆचे १५ मिनिट फूडे, प्यूण यॆवनु घॆवनु वोतॊलो. अम्माय बप्पाय कॊरनु रत्तीय दिसूय बेसूनु, प्रिप्पारिट्रि थाकूनु ’सिक्स्त फॊर्मं’ परॆन शिकचे चेरडुवांक दिवंचाक, टैंटॆबिळ चॊवनु कोस्टिन पॆपर सैक्लोस्टयल कॊरनु एकेकय विभागांचे चेर्डूंव लेकूनु, कोस्टिन पॆपर नॊळो कॊरनु क्लास, डिविषन, सग बॊरॊवनु दवरतनि. अतंचेवरीचि, पॆपरावॆले प्रश्न कायिं ’औट’ जावप ना आशिले. तॊ तं औद्यॊदिक जीवितांतुलो बप्पा.
संगीत प्रॆमि तं आशिलो मिगॆलो बप्पा. मिगॆले आठ वर्षारि बप्पाले एक पूर्व शिष्यु हारमॊणिस्ट यॆवनु माका करनाटक संगीत शिकेयतालो. माका शिकोवंचे वॆळारि, पेल्ले कूडांतु बेसुन बप्पा बॊरॊवनु कडतॊलो, अनीक मिजे करॆन प्राक्टीस करयतोलो. एक वर्षाक तं हांव संगीत शिकिलि आसा. गावांतूले देवळांतु मृगयॆक दॆवान वचे वॆळारि, पिरलुकॆ वजप आसतलें. तॆं आयकूक बप्पा माका वरतोलो. वजुचें अयकून एकॆकाचो रागु कसलो म्हॊणु हांव सांगुका. बप्पाक एदेचि राग मनांतु कॊरूक जताने. आतंचे वरीचि रॆडियो, टि.वि. कायिं तवळि ना. तुरवूर देवलांतु आराट तेदूस, सांजे दोनिचारि गींत, एक फंता मिजे करॆन म्हणयले. परकाट देवळांतूय मिजेकरॆन म्हणयलॆलें आसा.
परकाट देवळांतु बप्पा कुटूंबसहित १२ दिसांक भजन बेसलो. हांवे शिकिले कीर्तनाचे रागारि बप्पान १२ गींत बरयले. एकॆक दिसा देनपरां जॆवण जायनाफडॆन एकु गींतु बोरोवनु तेद्दूस भजन कोरचे वॆळारि म्हणतनि. सग गिंतूय परकाट गॊपालकृष्णाक स्तुति कोरनु आशिले तं. तॆ सग गींत आतां मिगॆले धुवांनि अनीक नतियॆन म्हॊणु सी.डी. कोरनु दवरलॆलि आसा.
राष्ट्र भाषॆचो व्हॊडु भक्त तं आशिलो बप्पा. दक्षिण भारत हिन्दि प्रचार सभॆचे सम्मॆळनय तुरवूर टि.डि. स्कूळांतु दवरप आसा. ताजि ईश्वरप्रार्थनाय मिजे करॆन तं बप्पा म्हणॆयतालो.
समुदायस्नॆहि जावनु आशिले एदॆ जाणानि कॊरनु एक कोंकणि सम्मॆळन, तुरवूर स्कूळांतु संघटित केलॆलें. प्रशस्त जावनशिलो डा. नागॊजिराव मामु, जडज नारायणराव मामु अनीक वेगळय प्रशस्त व्यक्ति सग स्टॆज भॊरनु बेसले. वेगळें नांव कायिं आतां उडगास यॆना. तंतूयं एकेकलॆलेयं व्यक्तित्व सांगूनु तंका वेगवेगळॆंचि स्वागत संगप आशिलें. तॆ स्वागत गीत म्हॊणूक आशिलें भाग्य माका म्हेळें. आतां उडगास आसा स्वागत संगिलो ऎक कुटको.
"स्वागतं महासभॆंतु यॆवनु बेसले महाजनांक,
स्वागतं महॊल्सवांतु यॆवनु पवलॆले महात्मनांक".
अमगॆले गावांतूले एक सहकरण संघाचि जुबिलि आशिल्लि. तंतूय प्रमुख व्यक्ती अयलॆले. तॆ कालाक बप्पाय, सहकरण संघातुले मेंबर आशिलो. तंतु मलयाळम भासॆन एक स्वागत गान बप्पान बरयलॆ अनीक हांवे म्हळॆं. स्टॆजारि चार-पांच जाण आशिलिं जल्यारीय, अध्यक्षाक सांगिले मिगॆले उडगसांतु आसा.
സ്വാഗതം സദസ്യരേ, സ്വാഗതം സഭാനാഥാ,
സ്വാഗതം സമ്യക് സഹകാരികളെ,
ശ്രീയും സരസ്വതിയും ധീയും സത്ഗുണങ്ങളും
ചേര്ന്നനുഗ്രഹിച്ചോരീലഗ്രഗണ്യന്
ഗോശ്രീപുരനിവാസി, വിശ്രുതോദാരമതി
ആശ്രിതര്ക്കാശാവല്ലി, ദേശപ്രേമി
ഇമ്മഹായോഗത്തിന് അദ്ധക്ഷനായ് വാഴും പൂജ്യന്
ബ്രഹ്മശ്രീ ഗോവിന്ദപൈ എം.എല്.സീ ക്കും
സ്വാഗതമരുളുന്നു ഹാര്ദ്ദമായ് ഇന്നീ ഞങ്ങള്-
ക്കാഗതമായ് ചേര്ന്നൊരീ സായാഹ്നത്തില്
अशि एकॆक सम्मॆळनाकय बप्पा स्वागत गान सग बरयतालो.
परकाट कृष्णालो व्हॊडु भक्तु तं आशिलो बप्पा. १६ वर्षांक दॆवस्वम मेंबर जावनु आशिलो. तॆ कालाक देवळा मळियॆरि पुड्डि पॊणु पिट्टो जावनु वत्ताले तळता काट हाणु पुसूनु, फपुणु दवरप आशिलें बप्पान. मुख्य जावनाशिलें इतॆयं बॊरॊवनु दवरप दिकिलें आसा. गेले मसाचे वैष्णवरत्न मासिकॆरि दिलॆले लॆखनांतु बप्पान फूडे कोंकणॆले एक पुस्तकारि दिलॆले लॆखनांतुलो भागु म्हॊणु सांगूनु बरयलॆलें वचीलें. तवळि तं बप्पा देवळाचे चरित्र तं सोदून कडतालो म्हॊणु मनांतु जालॆलें.
बप्पा एक कोंकणि भाषा स्नॆहि तं आशिलो. कोंकणि भसॆ बेगॆक बप्पाचान जवंचे सग केलॆले आसा. ’द कोंकणि’ म्हळॆले नावारि, दॊन वर्षांक मसाक एक हतबरपा मासिका, बारा कॊप्पि हथान बॊरॊवनु दूर-गावांतु आशिले मित्रांक पेटॊवनु दितॊलो. तन्नि वाचूनु हाथु पोरतून, एदॆचि जाणांक वाचुयत नवें.
’तेक्का’ कोंकणि भाषा निघण्डु, भाषा सहाय, परणि म्हण्णियो, अशि एदॆचि बूक बरॆयलॆले आसाय बप्पान. आतां तॆं कायिं हथांतु ना. हथबरपा मासिकॆवेलि कणियो ’पर्वतकालो पॊणॊसु’, ’मोयले पॊडीन मॊवंका’, ’पिरियागकालि चकूलि’, ’पावम गुणबॊट्टु’, आदि उडगसांतु आसाय. कवितॆंतु ’उट्टरॆ’ अनीक ’दॆवान दिलॆले गद्दॆं वोचूनु’, म्हळॆलि दॊन कविता आसा. ’मातृ विलाप’ म्हळॆलि कविता कॊण बरॆयलॆलि म्हॊणु उडगासु यॆना. ए.डि हरिशर्मा, आर.सि शर्मा, पुरुषॊत्तम पै, आर. माधव पै, पि.जि. कमत्त, अन्नि सग ’द कोंकणी’ मासिकॆरि घालूक कविता, लॆखन आदि दीवप आशिलें. ’मालतियुडे पून्तॊट्टम’ म्हॊणु सांगूनु मलयाळम भसॆन चेरडुवांक वाचूनु मनांतु कॊरूक एक सनूचि बूकु बप्पान बरॆयलॊलो आसा. तॊ बूकु तिरुवनन्तपुरम पब्ळिक लैब्ररींतु दिकिलो आसा म्हॊणु मिगॆलि सून सांगतालि.
बप्पान, तुरवूर स्कूळांतु १९ वर्ष काम कॊरनु राजि दिल्लि. तवळि माका १२ वर्ष. तीनि वर्षारि प्रथम क्लासांतु घलॆलि तं माका. ११ वर्षारि शिकवण राबयलि. दुसॆरा वर्षाचि बप्पा तुरवूर सॊणु परकाट राबूक गेल्लो. बप्पाले आदर्शाक ऊणावु येवंचे कायिं बप्पान कोरना. अलपळे ’जयहिन्द विद्यालय’ म्हॊणु एक ट्यूषन सेन्टर बप्पान आरांबीलें. अम्मि सग परकाटचि तं राबतालि. बप्पा शनिवारा यॆवनु सॊमारा वतॊलो. अलपळॆचि राबतालो. तव्वळि चेलियानि चड शिकप कायिं ना. तॆ कालाक हांवे मलयाळम भसॆन एक बरप कविता रूपारि बप्पाक बरॆयलॆलें. मिगॆलि प्रथम कविता. ताजो उडगास आशिलो ऎक भागु:
കേശവന് തന് വിശിഷ്ടമാം മായയാല്, ക്ളേശ ഭൂയിഷ്ടമാകുമീ ഭൂമിയില്
കാശുമില്ലാതെ കഷ്ടപ്പെടും നമ്മള് കൃഷ്ണനെ തുഷ്ടിയോടെ ഭജിക്കുക.
കഷ്ടമെന്റെ വയറ് സുഖക്കേട്, കാലക്കേടിനാല് വന്നുകൂടി പുന:
കന്പൗണ്ടര് സാര് തന് മരുന്നുമായിട്ട് കുറച്ചങ്ങോട്ട് മല്ലിട്ടു നിന്നഹോ
मगिरचें विसरळिं.
तॆ शनिवारा बप्पान येवंचानीक, ती कवित वॊर्नु हांवे भय्यान बप्पालागि दिल्लि. ती कविता वाचून दॊळे पुसुचे बप्पाले तॊंड माका विसरूक जायना.
मिगॆले दुसरे धूवॆक एक मास प्राय असतना, अम्मालें एक कार्ड आयलें. बप्पाक चॊवंका जल्यारि वोगि यॆवंका म्हॊणु तं ताजॆरि आशिलें. अम्मि दोगयं चेरडुवांकय घॆवनु टाक्सि काणु तवळीचि गेल्लिं. उलोवंचाक नज, उटंवचाक नज, जल्यारीय, अवंचॆय, चेरडुवांचॆय मत्तॆरि हाथु दवॊरनु, भरलॆले दॊळॆनि, अवंचे तोंडाकचि चोवंचे बप्पाले चित्र, माका कशि विसरूक जातले. दॊळॆंतु उद्दाक यॆवुनतिलें कशि बॊरॊवुंचाक जतलें? मिगॆलो लागिचो भावु कलकट्टाक एल.ऐ.सींतु कामु करतालो. आम्मि तेदूसचि पोरतूनु आयलिं. दुसॊरो भावूय, तज्जासन्न एकि भयणीय, भावूय घरकडे आसाय. अम्मालें कार्ड मॆळनु, व्होळ्ळे पुतान पावुं परॆन बप्पा पोळ्ळो. ताणे अयलॆले एरदूसा बप्पा गेल्लो. अम्मालॆय भवण्डालॆय तॆ अवस्थॆरि, एक वळकीचॆक अवंगॆथयं अनीक मुट्टत्त आशिले आक्काथयं जाणोवंचाक सांगून पेटॆयलो. तॊ आकाथयं मात्र सांगून गेल्लो. एरदूसा तुरवूर स्कूळांतु शिकुक वचानीक, प्रभुसारे गेल्लो दिकुनु स्कूळ सोळ्ळें म्हॊणु मिगॆले दॆर पोरतूनु आयले. तव्वळि तं हांव जाण जल्या बप्पालें निधना पसून.
एक धुवॆलि मन्नाचि स्थिति कशि आसतलि? साहचर्य तवळचे तशि तं आशिलें. वोग्गि जाणोवुंचे माध्यम कायिं तव्वळि ना नवॆं. अवंगॆलॆय, मिगॆले भवण्डालॆय, चेरडुवांकय तंगॆले चेरडुवांकय वाचूक जावुनु हांवे बरयलॆलें तं यॆं लॆखन. वाचूक ताल्पर्य आशिल्ले समाज बान्धवंकय वाचुयात नवॆ म्हॊणु त प्रकाशन करता. मिगॆले बप्पा पासुनु, उडगसांतु थकून वेंचून कळॆले संभव.
अज्जीय, बप्पान दिलॆले उपदॆश, शिक्षण, मुखारि वचाक बळ दित्ता. बप्पालो अनुग्रहु पूर्ण जावनु अवंचॆरीय, चेरडुवांचॆरीय, नतुरांचॆरीय, पोणतुरांचॆरीय आसा म्हळॆले पूर्ण विश्वासु माका आसा.
स्नॆहनिधि तं अशिलो अमगॆलो बप्पा. बप्पान एल. टि. शिकचे वॆळारि सोयरीक यॆवनु मुट्टत्त कुरिकॆल घरकडचे रामकामत मम्माले धूवॆक व्हरडीक केलि. एक वेकॆषनाक लागि राबून मावॆक बप्पाथयं सॊणु, बप्पा एल.टि शिकवण पुरतें कॊरूक मधुरा गावांतु गेलो. पोरतून यॆवु भितरि माव बाळांति जावनु चेल्लि जालि. चेरडाले तॊण्ड सरी दिकूनातिले माव गेलि. बाळांति जालि म्हळॆले टेलग्राम मॆळनु चेरडा चोवंचाक अयलॆले बप्पाक, चेरडाक मात्र तं चोवंचाक जाल्या. तॆ मावॆन बप्पाक बरयलॆलिं बरपं सग बप्पान रकून दवरलॆलिं तं. ती आक्काय, अम्मीय कॊरनु ६ जाण चेरडूंव तं बप्पाक. आतां आमि तीनि धूवॊय पराकाटचो भावूय तं आसाय.
सकळींचि उटायल्यारि बप्पा आमकां जागयतॊलो. ’सबॆरा हॊ गया, सूरज आसमान पर निकल रहा हे’ म्हॊणु अवंगॆले राष्ट्रभाषॆन तं बप्पा अवंका जागयतॊलो. अम्मा वसरॆंतु वतलि. बप्पा फूल काडूक वतॊलो. मगलॆन हांवय वतनि. दॆवा कूडांतु मस्त दॆवालिं चित्र आसाय. ताका सग माळा गंतून घालका. बप्पान माकाय शिकॊवनु दिलें. फूल गंतप मिगॆलॊचि काम जालो. भॊरनु तरांचे फुल्ला रूक घरकडे आशिले. उदकांतु वडुचिं, उंचारि रुकारि वडुचे जीवांचि नावं सग सांगुन दितलो. उद्दॆवनु येवंचो आदित्यालि चंदाय अवंका दाकॊवनु दितलो. आमि आस्वादन करतनि. परमांतु किरळेवंचे झाडांतु वोकदा फल आशिलिं, रावंदये कडचिं झाड सग दकॊवनु ताजें नांव संगूनु दितलो. पत्रवॊडो बप्पाक प्रिय खाण तं अशिलें.
त्रिसंध्यॆ वॆळारि सगटानीय रामराम म्हॊणका म्हॊणु तं बप्पालो नॆम. तॆ बेगॆक बप्पान सर्व दॆवालॆय श्लॊक अवंका शिकॊवनु दिलॆलें तं. ताजो अर्थूय सांगून दिलॊलो आसा. बप्पाय अवंचे भरशि बेसून म्हणतॊलो. रामायण, भागवत यॆं कायिं अम्मि वचिलॆना. तंतु इति आसा म्हॊणु अमंका बप्पान संगून दिलॆलें आसा. पौडर आदि सग तोण्डाक लावंचे बप्पाक इष्ट ना आशिलें. एक फंता आरटाक घरकडे अयलॆले सोयरॆनि, मिजे तोण्डाक एदे पौडर लायलें. तन्नि नेणतें तॊण्ड धूवॊवनु तं बप्पान माका देवळांतु पेटॆयल्या. तशि स्नॆहांतूंचि बप्पान, चांग बल्लाव, कोप्पुका जालॆल कडे कोप्पूनु, स्नॆहान उपदॆश दीवनु, आमंका वडयलिं. प्रकृतींतुले, एकेकापसूनूय संगून दिलें. पुराणांतूलि कणियॊय तंतूलि आदर्शय सग मनांतु कॊरनु दिलिं. मनांतु चांगपणा बीज पळ्यारि, चेरडुवानि व्हॊड जल्यारीय वायट जावना.
तीनि वर्षारि जालॆले दॊन संभव मनांतु आतायं जिवंत असाय. संजॆचे बप्पान माकाय घॆवनु चोवुंकूक वचप आशिलें. एदॆंचि चवंकॆयतॊलो, एदॆंचि कडतॊलो. स्कूळालागिचानि एदॆंचि चोवंकून देवळांतु नॊडो काणु तीर्थ दिवंचो वॆळु जाल्यारि, आरटा तळयॆंतु दॆवनु हाथपाय धूवनु दॆवाक पायंपॊणु तीर्थ काणघॆवनु प्रदक्षिण काणु तं घरकडे येतनि. एक दीसा घरा गेयटांतु पवंचानीक हाथु वळता म्हॊणु माका खल्लाक राबयलि. माका तॆं सम जलेना. चॊणु वोचुन्ना, काणूचि वॊरका म्हॊणु हांव. काणु वोरन्ना म्हॊणु बप्पा. बप्पान तीन फंत सांगले, "चोवंकूनु भितरि अयलॆना जल्यारि कव्वड दितॊलो" म्हॊणु. हांव चोण्णा म्होणूचि रबलिं. बप्पा गेयिटा भितरि निपून राबीलो म्हॊणु हांव नॆण. वॆळु वता तकीत भायर काळूक जाता. मनांतु भय दिसता. कवड दिवनूय आसा. हांवे रॊणु "बप्पा" म्होणु उळदीलो. उल्लो आयकून बप्पा भायर आयलो. माका बोटाक धॊरनु भितरि वेलि. तेदुसचॆन मिगॆलें हट गेलें.
मागीरि वेगळो एकु संभवु, आरटा तळियांतु हाथुपायु धुवंचाक वचे वॆळारि, माका उदुकापशि ५-६ मॆट उंचारि राबॊवनु बप्पा खल्लाक देवलो. उदकांतु दॆवनु तॊंड धुवंचे वॆळारि, उदकांतु इतिकीं पोडचो सोवदु आयकीलो. बप्पान मेटारि चोवंचानीक माका दिकूक यॆना. उदकांतु मिगॆलो पय्या हुंगॊटो बप्पाले हथांतु मेळो. ओडून उंचारि कळि. चोगो काणु पीळुं पुसून रण्णे राबॊवनु, देवळांतु वॊर्नु बोटुमम्माकरॆन तीर्थ मारॊवनु घरकडे घॆवनु आयलो. "बप्पान थंगाचि राबका म्होणु सांगिले अयकिलॆं जल्यारि, अशि जातने आशिलें वॆं?" बप्पान निमगीले. सर्व कयरॆंतूय मलगडॆन सांगिले अयकुका म्हॊणु हांव शिकीलिं.
एकि भरकूण अयल्यारि, अम्मा एक एलता-पेलतांतु गेल्यारि, लागि बेसून पोरसून वोकद दीवनु ’टेनषन’ भोगुचो बप्पा, सान चेरडुवांक खंदॆरि घालनु निद्दावंचो बप्पा, वसरेंतु अम्माक सहायाक वोचो बप्पा, अवंका तेग जाणांकय बेसॊवनु लेक्काचे टॆबिळ म्हॊणॊवंचो बप्पा. यॆं सग आतायं उडगसांतु आसा.
भॊगंती देवळांतु तॆ कालाक वर्षाक दॊन दिसांक कथकळि आशिलि. मदराति जाले कडॆरि, एकि नीद जलॆले आवंकाय घॆवनु, देवळांतु वोचुन, कथकळियॆचि काणि इतॆं? तानि आंग्य दाकोवुंचाचे अर्थु इतें? सग म्हॊणु सांगनु मनांतु कॊरनु दिवंचो बप्पा, तॆ भरशि वोळ्ळम्माक कॊपु हाडॊवुंचाक रसपति सांगुचो बप्पा, आशि स्नॆहसंपन्न जावनाशिल्ले कुटुंबनाथाचे चित्र तं मनांतु.
अमंका अम्मातंतुलॆनि वोचुन राबूक घर कायिं ना आशिलें. अमगॆलि अम्मम्मा, अम्माले सनप्रायॆचॆरीचि गेलि. दुशॆरि व्हरडीक केलॆलि सम नयिं आशिलि.
स्कूळांतु गेल्यारि, प्रभुसार चेरडुवांक प्रिय आशिलो अध्यापक तं. एक विषया पासुनु बप्पान क्लास कळ्यारि, ते क्लासांतु शिकॆयलॆलॆंतु थाकूनु इति निमगिल्यारीय, चेरडूवं जाप सांगतनि. चेरडुवानि तॆं विसोरना. व्यक्त जावनु सांगून मनांतु कॊरनु दिवंचाक आशिलि बप्पालि प्राप्ति व्हॊडि तं. बप्पाले शिष्यांक बप्पाचॆरि व्हॊड बहुमान तं आशिलो. शिकोवंचि चेरडूंव जाल्यारीय, तांगॆले स्वभावांतूय बप्पा श्रद्धा दितालो.
तॆ कालाक हैस्कूळांतु फीस दिल्यारि तं शिकुयात आशिलें. दिवंचाक प्राप्ति नतिलिं चेरडूवंय आशिलिं. शिकवणॆक दष्टीक आशिलिं चेरडूंव दामु ना म्हळॆले खातीर शिकवण राबॊवुंचाक बप्पान आयकुन्ना. बप्पाले एक शिष्यान अमंगॆले घरकडे येवंचानीक "प्रभुसार ना आशिलो जल्यारि, मिगॆलिं चेरडूंव आजि उप्पाशिं पडतनि आशिलिं" म्हॊणु सांगले अयकुचानीक, माका व्हॊडु अभिमानु दिसलो. असुख जावनु क्लासांतु यॆवंचाक जावनतिले चेरडुवांक, परीक्षॆ फूडे फ्री पीरीडाक तॆं मनांतु कॊरनु दितोलो. तॆं आतायं उडगसांतु आसा.
वर्षाक दॊन दिवस स्कूळांतु विशॆष दीस तं. तेदूस स्कूळांतु सम्मॆळन असतने. दीवाळीक चित्तिरतिरुनाळ रय्यालो जन्मदिवस, चित्तिरतिरुनाळालें फॊटो शिंगारनु, हस्ती फटीरि काणु व्हॊडि घॊषयात्रा आसा. मुखारि नादस्वर, मगलॆन चेंण्डॆ वाजप, मद्दें हस्ती लागि जावुनु ’वंचिपाट्ट’ बॊरॊवनु शिकॊवनु सांगून दिवंचो बप्पा, बप्पालगि मस्त चेरडूंव, म्हॊणु दिवंचे आवर्तन करताय. ताजे साहित्यय, म्हण्णीय सग व्होडान संगून दिवंचे बप्पाले चित्र आतायं मनान्तु दिकूक येता. दीवाळि तेदूस सकाळींचि उटायलेर, आमि हाळांतु वतनि. थंगा रय्याले फॊटो शिंगारनु दवरलेंले तं तेदूस आमि ’कणि’ चॊवप.
सम्मॆळनाचि ईश्वरप्रार्थना चडय बप्पानचि तं बरवप. बप्पान मलयाळम भसॆन बरयलॆले प्रार्थनॆचो ऎकु कुटूको, उडगसांतु थाकून; "विश्वैकनाथा विमलविभॊ तवकरुणामृतम नित्यवुम, श्रीचित्रजातन क्षितिपतिराजनिल चोरियॆणम सरवॆशा."
"स्कूळ डे" आयल्यारि प्रथम सम्मॆळन, मगीरि सम्मानदान, तॆं जावनु गींत, नृत्य अनीक तीनि नाटक असतनि. प्रथम हिन्दि नाटक, लागिचे मलयाळम नाटक, मगीरि इंग्लीष नाटक. सग जयनाफडॆण फल्लें फल्लें जातने. तंतु अभिनय कोरचे चेरडुवांक सोदून काणु, तंका ’डयलॊग’ शिकोवंचो कामु बप्पालो तं. ऎक फंता इंग्ळीष नाटकांतु, ’षैलॊकाचे पार्ट कॊरकाजलॆले चॆडॆक येवंचाक जालॆना. तॆं पार्ट बप्पान कोरका जालॆ. कोणाक मनांतु जालॆना कॊणकीं षैलॊक जालॊलो म्हॊणु. प्रैस उळदून सांगुचानीक, तॆं सॊणु लागिचॆक दिल्यारि पूरो म्हॊणु बप्पान सांगले. स्पॊरट्स अयल्यारि, एक टॆप, बूकु अनीक पॆन घॆवनु सर्व कडॆय बप्पा आसतलो. स्पॊर्ट्सांतु स्टॆयिट लवलारि परॆन चेरडुंव पवलॆलि आसाय, बप्पाले शिक्षणारि. ताशि स्कूळाचे उन्नतीक, चांग नावांक जावनु दॆहाचे आरॊग्य चॊवनातिलें काम करतालो तं बप्पा.
तॆ कालाक, ’कोस्टिन पॆपर’ प्रिन्ट करवप कायं ना. आतांचे उतुलॆंचि विभाग कायिं एक क्लासाक तवळि ना. पॆपर ’सैक्लोस्टयल’ कॊरनु घरकडे दवरप. परीक्षॆचे १५ मिनिट फूडे, प्यूण यॆवनु घॆवनु वोतॊलो. अम्माय बप्पाय कॊरनु रत्तीय दिसूय बेसूनु, प्रिप्पारिट्रि थाकूनु ’सिक्स्त फॊर्मं’ परॆन शिकचे चेरडुवांक दिवंचाक, टैंटॆबिळ चॊवनु कोस्टिन पॆपर सैक्लोस्टयल कॊरनु एकेकय विभागांचे चेर्डूंव लेकूनु, कोस्टिन पॆपर नॊळो कॊरनु क्लास, डिविषन, सग बॊरॊवनु दवरतनि. अतंचेवरीचि, पॆपरावॆले प्रश्न कायिं ’औट’ जावप ना आशिले. तॊ तं औद्यॊदिक जीवितांतुलो बप्पा.
संगीत प्रॆमि तं आशिलो मिगॆलो बप्पा. मिगॆले आठ वर्षारि बप्पाले एक पूर्व शिष्यु हारमॊणिस्ट यॆवनु माका करनाटक संगीत शिकेयतालो. माका शिकोवंचे वॆळारि, पेल्ले कूडांतु बेसुन बप्पा बॊरॊवनु कडतॊलो, अनीक मिजे करॆन प्राक्टीस करयतोलो. एक वर्षाक तं हांव संगीत शिकिलि आसा. गावांतूले देवळांतु मृगयॆक दॆवान वचे वॆळारि, पिरलुकॆ वजप आसतलें. तॆं आयकूक बप्पा माका वरतोलो. वजुचें अयकून एकॆकाचो रागु कसलो म्हॊणु हांव सांगुका. बप्पाक एदेचि राग मनांतु कॊरूक जताने. आतंचे वरीचि रॆडियो, टि.वि. कायिं तवळि ना. तुरवूर देवलांतु आराट तेदूस, सांजे दोनिचारि गींत, एक फंता मिजे करॆन म्हणयले. परकाट देवळांतूय मिजेकरॆन म्हणयलॆलें आसा.
परकाट देवळांतु बप्पा कुटूंबसहित १२ दिसांक भजन बेसलो. हांवे शिकिले कीर्तनाचे रागारि बप्पान १२ गींत बरयले. एकॆक दिसा देनपरां जॆवण जायनाफडॆन एकु गींतु बोरोवनु तेद्दूस भजन कोरचे वॆळारि म्हणतनि. सग गिंतूय परकाट गॊपालकृष्णाक स्तुति कोरनु आशिले तं. तॆ सग गींत आतां मिगॆले धुवांनि अनीक नतियॆन म्हॊणु सी.डी. कोरनु दवरलॆलि आसा.
राष्ट्र भाषॆचो व्हॊडु भक्त तं आशिलो बप्पा. दक्षिण भारत हिन्दि प्रचार सभॆचे सम्मॆळनय तुरवूर टि.डि. स्कूळांतु दवरप आसा. ताजि ईश्वरप्रार्थनाय मिजे करॆन तं बप्पा म्हणॆयतालो.
समुदायस्नॆहि जावनु आशिले एदॆ जाणानि कॊरनु एक कोंकणि सम्मॆळन, तुरवूर स्कूळांतु संघटित केलॆलें. प्रशस्त जावनशिलो डा. नागॊजिराव मामु, जडज नारायणराव मामु अनीक वेगळय प्रशस्त व्यक्ति सग स्टॆज भॊरनु बेसले. वेगळें नांव कायिं आतां उडगास यॆना. तंतूयं एकेकलॆलेयं व्यक्तित्व सांगूनु तंका वेगवेगळॆंचि स्वागत संगप आशिलें. तॆ स्वागत गीत म्हॊणूक आशिलें भाग्य माका म्हेळें. आतां उडगास आसा स्वागत संगिलो ऎक कुटको.
"स्वागतं महासभॆंतु यॆवनु बेसले महाजनांक,
स्वागतं महॊल्सवांतु यॆवनु पवलॆले महात्मनांक".
अमगॆले गावांतूले एक सहकरण संघाचि जुबिलि आशिल्लि. तंतूय प्रमुख व्यक्ती अयलॆले. तॆ कालाक बप्पाय, सहकरण संघातुले मेंबर आशिलो. तंतु मलयाळम भासॆन एक स्वागत गान बप्पान बरयलॆ अनीक हांवे म्हळॆं. स्टॆजारि चार-पांच जाण आशिलिं जल्यारीय, अध्यक्षाक सांगिले मिगॆले उडगसांतु आसा.
സ്വാഗതം സദസ്യരേ, സ്വാഗതം സഭാനാഥാ,
സ്വാഗതം സമ്യക് സഹകാരികളെ,
ശ്രീയും സരസ്വതിയും ധീയും സത്ഗുണങ്ങളും
ചേര്ന്നനുഗ്രഹിച്ചോരീലഗ്രഗണ്യന്
ഗോശ്രീപുരനിവാസി, വിശ്രുതോദാരമതി
ആശ്രിതര്ക്കാശാവല്ലി, ദേശപ്രേമി
ഇമ്മഹായോഗത്തിന് അദ്ധക്ഷനായ് വാഴും പൂജ്യന്
ബ്രഹ്മശ്രീ ഗോവിന്ദപൈ എം.എല്.സീ ക്കും
സ്വാഗതമരുളുന്നു ഹാര്ദ്ദമായ് ഇന്നീ ഞങ്ങള്-
ക്കാഗതമായ് ചേര്ന്നൊരീ സായാഹ്നത്തില്
अशि एकॆक सम्मॆळनाकय बप्पा स्वागत गान सग बरयतालो.
परकाट कृष्णालो व्हॊडु भक्तु तं आशिलो बप्पा. १६ वर्षांक दॆवस्वम मेंबर जावनु आशिलो. तॆ कालाक देवळा मळियॆरि पुड्डि पॊणु पिट्टो जावनु वत्ताले तळता काट हाणु पुसूनु, फपुणु दवरप आशिलें बप्पान. मुख्य जावनाशिलें इतॆयं बॊरॊवनु दवरप दिकिलें आसा. गेले मसाचे वैष्णवरत्न मासिकॆरि दिलॆले लॆखनांतु बप्पान फूडे कोंकणॆले एक पुस्तकारि दिलॆले लॆखनांतुलो भागु म्हॊणु सांगूनु बरयलॆलें वचीलें. तवळि तं बप्पा देवळाचे चरित्र तं सोदून कडतालो म्हॊणु मनांतु जालॆलें.
बप्पा एक कोंकणि भाषा स्नॆहि तं आशिलो. कोंकणि भसॆ बेगॆक बप्पाचान जवंचे सग केलॆले आसा. ’द कोंकणि’ म्हळॆले नावारि, दॊन वर्षांक मसाक एक हतबरपा मासिका, बारा कॊप्पि हथान बॊरॊवनु दूर-गावांतु आशिले मित्रांक पेटॊवनु दितॊलो. तन्नि वाचूनु हाथु पोरतून, एदॆचि जाणांक वाचुयत नवें.
’तेक्का’ कोंकणि भाषा निघण्डु, भाषा सहाय, परणि म्हण्णियो, अशि एदॆचि बूक बरॆयलॆले आसाय बप्पान. आतां तॆं कायिं हथांतु ना. हथबरपा मासिकॆवेलि कणियो ’पर्वतकालो पॊणॊसु’, ’मोयले पॊडीन मॊवंका’, ’पिरियागकालि चकूलि’, ’पावम गुणबॊट्टु’, आदि उडगसांतु आसाय. कवितॆंतु ’उट्टरॆ’ अनीक ’दॆवान दिलॆले गद्दॆं वोचूनु’, म्हळॆलि दॊन कविता आसा. ’मातृ विलाप’ म्हळॆलि कविता कॊण बरॆयलॆलि म्हॊणु उडगासु यॆना. ए.डि हरिशर्मा, आर.सि शर्मा, पुरुषॊत्तम पै, आर. माधव पै, पि.जि. कमत्त, अन्नि सग ’द कोंकणी’ मासिकॆरि घालूक कविता, लॆखन आदि दीवप आशिलें. ’मालतियुडे पून्तॊट्टम’ म्हॊणु सांगूनु मलयाळम भसॆन चेरडुवांक वाचूनु मनांतु कॊरूक एक सनूचि बूकु बप्पान बरॆयलॊलो आसा. तॊ बूकु तिरुवनन्तपुरम पब्ळिक लैब्ररींतु दिकिलो आसा म्हॊणु मिगॆलि सून सांगतालि.
बप्पान, तुरवूर स्कूळांतु १९ वर्ष काम कॊरनु राजि दिल्लि. तवळि माका १२ वर्ष. तीनि वर्षारि प्रथम क्लासांतु घलॆलि तं माका. ११ वर्षारि शिकवण राबयलि. दुसॆरा वर्षाचि बप्पा तुरवूर सॊणु परकाट राबूक गेल्लो. बप्पाले आदर्शाक ऊणावु येवंचे कायिं बप्पान कोरना. अलपळे ’जयहिन्द विद्यालय’ म्हॊणु एक ट्यूषन सेन्टर बप्पान आरांबीलें. अम्मि सग परकाटचि तं राबतालि. बप्पा शनिवारा यॆवनु सॊमारा वतॊलो. अलपळॆचि राबतालो. तव्वळि चेलियानि चड शिकप कायिं ना. तॆ कालाक हांवे मलयाळम भसॆन एक बरप कविता रूपारि बप्पाक बरॆयलॆलें. मिगॆलि प्रथम कविता. ताजो उडगास आशिलो ऎक भागु:
കേശവന് തന് വിശിഷ്ടമാം മായയാല്, ക്ളേശ ഭൂയിഷ്ടമാകുമീ ഭൂമിയില്
കാശുമില്ലാതെ കഷ്ടപ്പെടും നമ്മള് കൃഷ്ണനെ തുഷ്ടിയോടെ ഭജിക്കുക.
കഷ്ടമെന്റെ വയറ് സുഖക്കേട്, കാലക്കേടിനാല് വന്നുകൂടി പുന:
കന്പൗണ്ടര് സാര് തന് മരുന്നുമായിട്ട് കുറച്ചങ്ങോട്ട് മല്ലിട്ടു നിന്നഹോ
मगिरचें विसरळिं.
तॆ शनिवारा बप्पान येवंचानीक, ती कवित वॊर्नु हांवे भय्यान बप्पालागि दिल्लि. ती कविता वाचून दॊळे पुसुचे बप्पाले तॊंड माका विसरूक जायना.
मिगॆले दुसरे धूवॆक एक मास प्राय असतना, अम्मालें एक कार्ड आयलें. बप्पाक चॊवंका जल्यारि वोगि यॆवंका म्हॊणु तं ताजॆरि आशिलें. अम्मि दोगयं चेरडुवांकय घॆवनु टाक्सि काणु तवळीचि गेल्लिं. उलोवंचाक नज, उटंवचाक नज, जल्यारीय, अवंचॆय, चेरडुवांचॆय मत्तॆरि हाथु दवॊरनु, भरलॆले दॊळॆनि, अवंचे तोंडाकचि चोवंचे बप्पाले चित्र, माका कशि विसरूक जातले. दॊळॆंतु उद्दाक यॆवुनतिलें कशि बॊरॊवुंचाक जतलें? मिगॆलो लागिचो भावु कलकट्टाक एल.ऐ.सींतु कामु करतालो. आम्मि तेदूसचि पोरतूनु आयलिं. दुसॊरो भावूय, तज्जासन्न एकि भयणीय, भावूय घरकडे आसाय. अम्मालें कार्ड मॆळनु, व्होळ्ळे पुतान पावुं परॆन बप्पा पोळ्ळो. ताणे अयलॆले एरदूसा बप्पा गेल्लो. अम्मालॆय भवण्डालॆय तॆ अवस्थॆरि, एक वळकीचॆक अवंगॆथयं अनीक मुट्टत्त आशिले आक्काथयं जाणोवंचाक सांगून पेटॆयलो. तॊ आकाथयं मात्र सांगून गेल्लो. एरदूसा तुरवूर स्कूळांतु शिकुक वचानीक, प्रभुसारे गेल्लो दिकुनु स्कूळ सोळ्ळें म्हॊणु मिगॆले दॆर पोरतूनु आयले. तव्वळि तं हांव जाण जल्या बप्पालें निधना पसून.
एक धुवॆलि मन्नाचि स्थिति कशि आसतलि? साहचर्य तवळचे तशि तं आशिलें. वोग्गि जाणोवुंचे माध्यम कायिं तव्वळि ना नवॆं. अवंगॆलॆय, मिगॆले भवण्डालॆय, चेरडुवांकय तंगॆले चेरडुवांकय वाचूक जावुनु हांवे बरयलॆलें तं यॆं लॆखन. वाचूक ताल्पर्य आशिल्ले समाज बान्धवंकय वाचुयात नवॆ म्हॊणु त प्रकाशन करता. मिगॆले बप्पा पासुनु, उडगसांतु थकून वेंचून कळॆले संभव.
अज्जीय, बप्पान दिलॆले उपदॆश, शिक्षण, मुखारि वचाक बळ दित्ता. बप्पालो अनुग्रहु पूर्ण जावनु अवंचॆरीय, चेरडुवांचॆरीय, नतुरांचॆरीय, पोणतुरांचॆरीय आसा म्हळॆले पूर्ण विश्वासु माका आसा.
